Yer tutucular

1. Çocuklar süt dişlerini hangi sebeplerle erken kaybedebilirler?
Daimi dişler üst taraflarında konumlanmış süt dişlerini iterek onların kılavuzluğunda dental arktaki (diş kavsi) yerlerini alırlar. Fakat bazen süt dişleri daimi dişlerin sürme zamanından çok önce çoğunlukla çürük veya travma nedeniyle erken dönemde kaybedilebilir. Süt azı dişlerinin erken kayıplarında pedodontist çocuğunuz için arkta yer kaybını ve gelecekteki dental problemleri önlemek amacıyla yer tutucu uygulamasını önerecektir.

2. Yer tutucu uygulaması gerçekten gerekli mi? Nasıl olsa alttaki daimi diş eninde sonunda sürecek?
Süt dişleri çocuğunuzun şimdiki ve gelecekteki dental sağlığı için çok önemli görevler üstlenir. Çene kemikleri ve kasların normal gelişimine destek sağlarlar. Daimi dişler sürene dek onların yerlerini korurlar ve sürmelerine kılavuzluk ederler. Unutmayın, bazı süt dişleri 12-13 yaşına dek ağızda kalmayı sürdürürler.

3. Süt dişlerinin erken kaybı daimi dişler için nasıl bir problem oluşturabilir?
Süt dişlerinin erken kaybında, yan tarafındaki dişler boşluğa doğru kayarlar veya eğilirler. Bunun sonucunda daimi diş için ayrılan boşluk daralır veya tamamen kapanır. Ayrıca karşı çenedeki boşluk hizasındaki diş onu engelleyen bir kuvvet olmadığından boşluğa doğru uzamaya başlar. Böylelikle daimi dişler yer darlığı nedeniyle çapraşık sürerler. Eğer bu problem düzeltilmezse çocuğunuz  ilerki dönemde kapsamlı ortodontik tedaviye ihtiyaç duyacaktır.

4. Yer tutucu ne demek?
Yer tutucular çocuğunuzun ağzına göre özel olarak hazırlanan, metal veya plastik apareylerdir. Çocuğunuzun kaybettiği diş sayısına ve kaybedilen dişlerin arktaki yerine göre hareketli veya sabit olabililer. Genellikle küçük yapıdadırlar ve dikkat çekmezler. Bir çok çocuk apareyini taktıktan bir kaç gün sonra ona kolaylıkla uyum sağlar.

5. Yer tutucu nasıl foksiyon görür?
Yer tutucu, kaybedilen dişin boşluğunu daimi diş için koruyarak fonksiyon görür. Daimi diş sürene dek komşu dişleri yerlerinde sabitleştir, boşluğa doğru kaymalarını, hareketlerini önler. Bir yer koruyucu ile boşluğun kapanmamasını sağlamak ortodontik tedavi ile kayan dişleri geriye doğru ittirmekten hem daha ekonomiktir hem de daha kolay uygulanabilen bir tedavidir.  


Diş kayıplarına göre düzenlenen farklı yer tutucu tipleri

6. Yer tutucunun bakımı nasıl olmalıdır?
Yapışkan şekerlerden ve sakız çiğnemekten kaçının. Parmaklarınız veya diliniz ile yer tutucuya kuvvet uygulamayın. Dişlerinizi dikkatlice fırçalayarak ve diş ipi kullanarak yer tutucunuzu temiz tutun. Düzenli dişhekimi muayenelerinize devam edin.

Kaynaklar

http://www.aapd.org/media/Policies_Guidelines/G_DevelopDentition.pdf 2011-2012
Bell RA, Dean JA, McDonald RE, Avery DR. Managing the developing occlusion. In: Dean JA, Avery DR, McDonald RE. Dentistry for the child and adolescent. St. Louis, Mosby Elsevier, 9th ed., 2011, p: 550-613.